Voor de EO-Wijers Prijsvraag ontwikkelden we een visie op het landelijk gebied Groote Heide en de Kempen (waarmee we de finale haalden!). Al eeuwen is dit landschap verbonden met het dagelijks leven van bewoners en de regionale economie. De logica van alle stromen in het landschap zijn de afgelopen eeuw echter ontregeld geraakt. Zowel natuur als landbouw ondervinden problemen van droogte, bodemdegeneratie en afnemende biodiversiteit. In onze visie worden zij weer in balans gebracht en verbonden met de initiatieven van bewoners en ondernemers uit de streek.
Grondstoffenbank
De visie is gestoeld op twee pijlers. Ten eerste wordt het land beschouwd als een circulaire grondstoffenbank, waarbij de Kempen en de Groote Heide grondstoffen en producten leveren die regionaal worden verwerkt en afgezet. Dit omvat innovaties in de biobased industrie en agritech, waardoor hoogwaardige biobased producten ontstaan en landschapsinclusieve landbouw wordt bevorderd.
Integrale benadering
Ten tweede wordt een nieuwe integrale, gebiedsbrede benadering voorgesteld om verschillende transitie-uitdagingen aan te pakken, zoals kringlooplandbouw, energietransitie en woningbouwambities. De drie hoofddoelstellingen zijn een veerkrachtig natuurlijk systeem, versterking van de gebiedsbeleving en gemeenschapswaarde, en het bevorderen van het verdienvermogen.
Bouwstenen
De aanpak omvat gebiedsgebonden bouwstenen (zie hieronder), waaronder een gebiedswaterplan, gebiedsadaptief teeltplan, shelterbelts voor opbrengstverhoging én veerkrachtig natuurlijk systeem, en een gebiedskringloopplan voor kringlooplandbouw.
Schakelkast
Om dit alles te coördineren en te implementeren, stellen we voor om een onafhankelijke, intermediaire speler genaamd de "schakelkast" op te richten. Deze partij kan verschillende programma's en sectoren verbinden om de transitie op gebiedsniveau te stimuleren en te ondersteunen.
Samenwerkingspartners
Ruth Mourik (Duneworks), Peter Hermens (Werkend Landschap), Jan Rots (Bosgroep), Annelies Buijtels (HAS Den Bosch)
Meer info
Bekijk het hele plan hier
Lees hier het juryrapport
Gebiedsbouwstenen:
Gebiedswaterplan
Shelterbeltplan
Gebiedskringloopplan
Testcase: Voor de deelgebieden Dommeldal-De Hogt en Reusel-Bladel-zuid hebben we in beeld gebracht wat het oplevert als de gebiedsbouwstenen in samenhang worden gebruikt.